Michigan als Waterloo

17-02-2012 12:00

Na een ruime week van relatieve rust schakelen de Republikeinse voorverkiezingen komende week weer een tandje bij in de aanloop naar de primaries van Arizona en Michigan van 28 februari. Komende woensdag staat het eerste debat sinds tijden weer in de planning in Arizona, maar het lijkt er op dat juist die andere staat van fundamenteel belang kan worden. The Great Lakes State Michigan heeft alles in zich om een doorslaggevende stempel op de Republikeinse nominatiestrijd te drukken en de campagne van zowel Mitt Romney als Rick Santorum te maken of te breken.

Overwinning
Mitt Romney werd in Michigan geboren als zoon van een populaire gouverneur in die staat, George W. Romney. Hij groeide er op en noemt zichzelf nog altijd trots een native son van Michigan. De familie Romney maakte behalve in de politiek ook naam in de auto industrie, die met dank aan General Motors en Ford de basis vormt voor de lokale economie. Zoals Romney het zelf verwoordt op zijn campagnewebsite: “Michigan has been my home and this is personal”. Winst voor Romney in The Great Lakes State is bijna net zozeer een vereiste als een overwinning in New Hampshire en Nevada dat was.

Lange tijd ging Romney in Michigan dan ook aan de leiding in alle peilingen. Hij leek onbezorgd op een verkiezingswinst af te stevenen. Na de overwinningen die Rick Santorum echter deze maand boekte, lijkt het tij te zijn gekeerd. De voormalige senator uit Pennsylvania heeft inmiddels een stevige voorsprong in de peilingen genomen, en volgens de voorspelling van FiveThirtyEight’s Nate Silver heeft hij inmiddels een kans van 76 procent om de voorverkiezingen daar te winnen.

Verkiesbaarheid
Het belangrijkste argument dat Romney en zijn aanhangers steeds hebben aangevoerd om zijn campagne te ondersteunen, is de verkiesbaarheid van de voormalige gouverneur van Massachusetts. Kandidaten als Santorum en Gingrich zouden het goed doen bij de extreme vleugels van de eigen partij, maar met hen win je geen general elections, zo bepleitte Romneys campagneteam regelmatig. Niet voor niets waren het juist de aartsconservatieve staten als Iowa en South Carolina die door zijn tegenstanders werden gewonnen. In Michigan gaat die logica echter niet op. De staat kan het best getypeerd worden als een Democratic leaning swing state, een staat die overwegend Democratisch stemt maar die wel te winnen is voor een Republikein. Het zijn geen social conservatives of evangelicals die in Michigan de dienst uit maken, maar blue-collar workers uit de vele fabrieken die in de staat gevestigd zijn, en zij kunnen gewonnen worden van de Democraten. Als Santorum dus in Romneys gematigde thuisstaat wint, blijft er van dat argument over verkiesbaarheid weinig over.

De andere kant op kan Michigan natuurlijk dat argument van verkiesbaarheid verder versterken. Het is allemaal leuk en aardig dat Santorum in een periode van relatieve politieke luwte een voorsprong in de peilingen heeft genomen, maar als dat zich niet uitbetaalt als de Michiganders daadwerkelijk moeten stemmen is dat niets waard. Het laat alleen maar zien dat Republikeinen, als het er echt op aankomt, de veilige keuze maken en dat zou Romneys kandidatuur nagenoeg onvermijdelijk maken. Een riante overwinning voor één van beide kandidaten kan Michigan tot het Waterloo van de ander maken, en alleen een spannende strijd aan het eind zou betekenen dat beide Republikeinen een goede reden hebben om hun kandidatuur door te zetten.

November
De laatste reden waarom Michigan zo relevant is, heeft minder met de voorverkiezingen te maken dan met de general elections. Zoals gezegd stemt Michigan overwegend Democratisch, maar de staat is bijzonder hard getroffen door de economische crisis. De bail out van General Motors die Bertine Moenaff vanochtend in het News Of The Day al aanhaalde, is één van de belangrijkste maatregelen van de president geweest om de werkgelegenheid te redden. Als een Republikein de nominatie veilig stelt die in Michigan geloofwaardig wordt gevonden, die een serieuze kandidaat lijkt om de economie te verbeteren, kan de grote en strategisch belangrijke staat in november zomaar Republikeins stemmen. Dat zou een stevige klap betekenen voor de herverkiezingskansen van president Obama en dus goed nieuws voor de Republikeinen. De kandidaat die in Michigan de voorverkiezingen wint weet daarom ook dat hij een stapje dichter bij goed resultaat tijdens de verkiezingen in november is gekomen, en die prijs is op zich al een heftige campagne komende week waard.

Er staat veel op het spel in Michigan. Veel staten zijn als gehyped als make-or-break moments en het is zeker niet gezegd dat een serieuze nederlaag van Romney of Santorum het einde van hun presidentiële aspiraties zou betekenen. Toch heeft de staat de potentie om de kaarten opnieuw te schudden. Een stevig verlies heeft de potentie om van Michigan een Waterloo te maken, en dus zal de campagne de komende dagen weer een versnelling opschakelen. De afgelopen dagen waren vooral een stilte voor de storm.

Adriaan Andringa is hoofdredacteur van de WarRoom en zal tot de presidentsverkiezingen in 2012 regelmatig verslag doen van het Amerikaanse politieke schouwspel.